Rusinowo

Pierwsze informacje o wsi jako dziedzictwie rodziny Warszów-Godziębów znajdujemy w roku 1371. W 1381 roku we wsi zmiankowany jest rycerz Jakusz1. W 1436 roku Bierwołd Godzięba sprzedał wieś niejakiemu Jugowi2. W 1489 roku we wsi były dwa łany osiadłe i aż siedem pustych, a także folwark3. Wieś znajdowała się w ręku rodziny Rusińskich, m.in. w 1560 r. Erazma. Osada liczyła wtedy 2 łany i 5 zagród4.

W 1789 roku Rusinowo znajdowało się w rękach rodziny Konarskich. Wieś liczyła w tym czasie 8 domów5. W 1823 roku liczba mieszkańców zamykała się w 50 osobach6. W 1846 roku właścicielem wsi był niejaki Kunkel. Rusinowo składało się wtedy z 8 domów, zamieszkanych przez 63 mieszkańców7.

W 1855 roku liczba ludności wzrosła do 110 osób, we wsi znajdował się wiatrak i 6 domostw. Od lat 70. miejscowym folwarkiem zarządza rodzina Brennecke8. W latach 80. XIX wieku domów w Rusinowie było 7, natomiast mieszkańców 87 (w tym 13 protestantów). Obszar wsi był dość rozległy i liczył 474 ha9.

Brennecke’owie dzierżawili majątek, m.in. w 1907 roku Ernstowi Kohnertowi. W 1909 roku wieś przeszła na własność państwa niemieckiego, które osiedliło tutaj kilka rodzin w ramach akcji kolonizacyjnej10.

Przed 1900 r. wsią Rusinowo zarządzał dziedzic – Polak, który to rozparcelował ziemie Niemcom. Nazwiska nie znam. Sprowadziło się ok. 20 rodzin niemieckich, które tu założyły gospodarstwa rolne. Sprowadził się również kowal – Polak z Grodztwa o nazwisku Spychała, który stracił synów. Jeden z nich pod kołami wąskotorówki w Grodztwie. Po kuźni obecnie nie ma śladu, została rozebrana przez obecnych właścicieli po roku 1980. Przy kuźni znajdowało się drzewo, na którym zbudował gniazdo bocian, przylatywał rok w rok. Od ok. 20 lat bocian mieszka w innym gospodarstwie, zbudował gniazdo na słupie energetycznym. (…) Ok. 1921 roku namawiano Niemców, aby obcowali za Polską, jednak oni nie chcieli, w tamtym czasie sprzedali ziemie Polakom za złoto. Pozostała tylko jedna rodzina niemiecka, ale opuściła wieś w czasie II wojny światowej.(DR006)

Po 1921 roku większość kolonistów niemieckich opuściła miejscowość. W 1923 roku utworzono we wsi ochotniczą straż pożarną. Zatarciu uległ także dawny majątkowy charakter zabudowy. Dawny dwór posłużył na siedzibę szkoły podstawowej.

1Słownik geograficzny…, t. 10, s. 26.

2J. Karczewska, Własność szlachecka…, s. 98

3J. Karczewska, Własność szlachecka…, s. 380.

4 Słownik geograficzny…, t. 10, s. 26.

5 J. F. Goldbeck, Volständige Topographie des Königreichs Preussen, Kwidzyn 1789, t. 2, s. 195.

6A. Mutzell, Neues topographisch-Stattisch-Geographisches Wörterbuch des Preussischen Staats, Halle 1823, s. 192.

7 J. N. Bobrowicz, Opisanie historyczno-statystyczne…, s. 484.

8http://lapidaria.wikidot.com/cmentarz-ewangelicki-rusinowo , dostęp: 13.07.2020.

9Słownik geograficzny…, t. 10, s. 26.

10Dziennik Bydgoski, 1909, nr 144, s. 3.

Dodaj komentarz

Design a site like this with WordPress.com
Rozpocznij